Drodzy Katecheci – Kapłani, Siostry Zakonne, Katecheci Świeccy, Kochani Rodzice, Dziadkowie, Uczniowie!
W imię Boże rozpoczynamy nowy rok szkolny i katechetyczny 2023/24. Stając na progu nowej rzeczywistości zatrzymujemy się, po to, aby wejść w „nowe” bardziej świadomie i odpowiedzialnie. To zatrzymanie pozwala nam uchwycić prawdę, że rok szkolny i katechetyczny, to przede wszystkim dar czasu otrzymany od Boga. Czas ten jest nam dany i zadany byśmy wszyscy pogłębili wiarę, czyli jeszcze pełniej zjednoczyli się z naszym Panem. Zjednoczenie z Chrystusem jest celem życia każdego wierzącego i powinno się znaleźć w centrum decyzji podejmowanych przez chrześcijan. W konsekwencji stanowi ono także centrum katechizacji (por. DK 75). Zatem, niezależnie od naszego życiowego powołania, które realizujemy, na progu nowego roku, wszyscy musimy sobie uświadomić, że jesteśmy odpowiedzialni za osobiste dojrzewanie w wierze i przekaz wiary młodemu pokoleniu.
Wzorem dzielenia się wiarą z uczniami i całego naszego katechetycznego zaangażowania pozostaje sam Chrystus, który formował swoich uczniów. Zapoznawał ich z tajemnicami Królestwa, uczył modlitwy, proponował ewangeliczne postawy, wtajemniczał w życie w zjednoczeniu z Nim i między sobą. Ta Jezusowa pedagogika ukształtowała potem życie wspólnoty chrześcijańskiej: „Trwali oni w nauce Apostołów i we wspólnocie, w łamaniu chleba i w modlitwach” (Dz 2,42). (DK 79)
Doświadczenie i wzrost wiary dokonuje się we wspólnocie Kościoła i bez niej jest niemożliwe. Zdaję sobie sprawę, że coraz więcej naszych katechizowanych, zwłaszcza młodzieży, ma niepełne, a niekiedy nawet karykaturalne wyobrażenie Kościoła. Zadaniem nas wszystkich odpowiedzialnych za katechizację jest doprowadzenie ich do doświadczenia Kościoła jako żywej wspólnoty, w której działa Duch Święty. Program duszpasterski na najbliższy rok zaprasza nas do „uczestniczenia we wspólnocie Kościoła”. Odkrywajmy przed katechizowanymi piękno Kościoła jako wspólnoty, w której możemy doświadczać obecności i działania Boga. Nie zamykajmy katechetycznego oddziaływania jedynie do lekcji religii w szkole, ale starajmy się prowadzić do formacji w grupach i ruchach religijnych działających w naszych parafiach.
Pierwszym i najważniejszym doświadczeniem wspólnoty wiary jest to, które dokonuje się w rodzinach. Dzięki rodzinie Kościół staje się rodziną rodzin i ubogaca się życiem tych Kościołów domowych (DK 226). To dziadkowie i rodzice jako pierwsi uczą podstawowych prawd wiary. Przez własny przykład wprowadzają w życie modlitwy i sakramentalne, w praktykowanie wartości chrześcijańskich. Są pierwszymi i najważniejszymi katechetami dla swoich dzieci. Dlatego „z serdeczną i głęboką radością Kościół spogląda na rodziny, które pozostają wierne nauczaniu Ewangelii, dziękując im i zachęcając do dawania świadectwa” (Amoris Laetitia 86).
Już za kilka dni otrzymamy jako wzór cnót chrześcijańskich wyjątkową rodzinę. Dokładnie 10 września br. w Markowej, miejscowości, w której mieszkali i ponieśli śmierć męczeńską odbędą się uroczystości beatyfikacyjne Wiktorii i Józefa Ulmów wraz z ich siedmiorgiem dzieci. Wykorzystajmy to niezwykłe wydarzenie w przekazie katechetycznym prowadząc do niego w pierwszych dniach września i wracając w trakcie roku szkolnego. Przekazujmy, w oparciu o ich życie, realizację zadań rodziny chrześcijańskiej i wychowujmy do pielęgnowania i kształtowania wartości, którymi żyli. Święci bowiem to „drogocenne perły; są zawsze żywe i aktualne, nigdy nie tracą wartości, bo stanowią fascynujący komentarz do Ewangelii. Ich życie przedstawia się jak katechizm w obrazkach, ilustracja Dobrej Nowiny, którą Jezus przyniósł ludzkości: że Bóg jest naszym Ojcem i kocha każdego z nas ogromną miłością i nieskończoną czułością” (Franciszek do uczestników Kongresu „Świętość dzisiaj” https://www.vaticannews.va/pl/papiez/news/2022-10/papiez-swieci-sa-fascynujacym-komentarzem-do-ewangelii.html). Życie i męczeńska śmierć rodziny Ulmów stanowią komentarz do Ewangelii, którą czytali i rozważali. To ich ręką uczynione zostały podkreślenia: Pierwsze to podkreślenie tytułu podrozdziału: „Przykazanie miłości. Miłosierny Samarytanin” (por. Łk 10,30-37). Drugie, to podkreślone zdanie z podrozdziału O chrześcijańskiej powinności: „Albowiem jeślibyście miłowali tylko tych, którzy was miłują, jakążbyście mieli za to zapłatę? (Mt 5,46).
W oparciu o przykład drogi do świętości rodziny Ulmów możemy ukazywać katechizowanym wartość wiernej miłości małżeńskiej, realizację powołania do ojcostwa i macierzyństwa, otwarcia na dar każdego poczynającego się w rodzinie życia. Droga tej rodziny do świętości to także życie miłością bliźniego na co dzień. Świadkowie procesu beatyfikacyjnego wskazywali, że w domu rodzinnym Wiktorii przed świętami przygotowywano dary dla potrzebujących i nikt nie odszedł z tego domu bez pomocy. Podkreślali także, że Ulmowie byli ludźmi uczciwymi, sumiennymi i odpowiedzialnymi w wypełnianiu codziennych obowiązków. Pomagali innym i czynili to bez rozgłosu. Niech przykład tej chrześcijańskiej rodziny, wkrótce błogosławionej, pobudzi nasze rodziny do jeszcze gorliwszego życia wiarą i miłością bliźniego.
Kolejnym wielkim wydarzeniem wiary, będzie w naszej Archidiecezji peregrynacja obrazu Najświętszego Serca Pana Jezusa. Wizerunek Serca Jezusowego dotrze do każdej parafii. Ważne jest jednak, aby nie sprowadzić tego nawiedzenia do jedno czy dwudniowej akcji duszpasterskiej. Peregrynacja ma stanowić okazję do odkrycia na nowo prawdy o pełnym miłości Sercu Zbawiciela, w którym każdy, a szczególnie grzesznik, ma swoje miejsce. Św. Jan Paweł II zachęcał: „Wzywam wszystkich wiernych, aby nadal gorliwie pielęgnowali kult Najświętszego Serca Pana Jezusa, przystosowując go do naszych czasów, ażeby dzięki temu mogli doświadczyć niezgłębionych bogactw miłości Boga. Istotnie bowiem miłość Boża, bezcenny dar Serca Chrystusa i Jego Ducha zostaje udzielona ludziom, aby i oni z kolei stawali się świadkami miłości” (Jan Paweł II List do bpa Lyonu, 4VI 1999).
Pielęgnujmy kult Serca Jezusowego w naszych rodzinach. Zawierzajmy dzieci i młodzież Boskiemu Sercu Zbawiciela. Poświęcając się Sercu Jezusowemu, człowiek pozwala do końca przeniknąć się miłością Bożą, na tę miłość odpowiedzieć i nieść ją otaczającemu światu. Niech peregrynacja obrazu Najświętszego Serca Jezusowego będzie okazją do ukazania Bożej miłości do człowieka, uwrażliwiania na słabość i grzech z którymi należy podejmować walkę, kształtowania postawy wynagradzania Sercu Zbawiciela i odnowienia pobożności I piątków miesiąca.
Święty Józef Sebastian Pelczar, przed ponad stu laty, pytał retorycznie: „Cóż mogą zrobić katecheci jeśli ich nie poprą dyrektorzy i nauczyciele w szkole a rodzice w domu?” (J. S. Pelczar, Wezwanie do pracy nad duchowym odrodzeniem się narodu polskiego ). Ta kwestia, pomimo upływającego czasu jest nadal aktualna. Rozpoczynając nowy rok szkolny i katechetyczny zachęcam wszystkie środowiska odpowiedzialne za wychowanie młodego pokolenia do owocnej współpracy. Życzę wszystkim: katechetom, nauczycielom, rodzicom światła Ducha Świętego w podejmowanych wysiłkach, by samemu jednoczyć się z Chrystusem i innych do tego zjednoczenia doprowadzić. Zapraszam na uroczystości beatyfikacyjne Czcigodnych Sług Bożych Wiktorii i Józefa Ulmów wraz z ich siedmiorgiem dzieci. Zawierzam Was Najświętszemu Sercu Jezusowemu: Jezu, cichy i serca pokornego, uczyń serca nasze według Serca Twego!
Z serca Wszystkim błogosławię, polecając się także Waszej modlitwie.
✠ Adam Szal
Arcybiskup Metropolita Przemyski