Oto wielka tajemnica wiary!
Chodźcie,
wstąpmy na Górę Pana, do świątyni Boga Jakuba. Niech nas nauczy dróg swoich,
byśmy kroczyli Jego ścieżkami[1]. W ten sposób prorok Izajasz zapowiedział wielką procesję narodów na
świętą Górę Syjon, która ma stać się centrum przyszłego Królestwa Bożego,
realizowanego w Kościele. Ten fragment z Księgi Izajasza, czytany każdego roku w
pierwszą niedzielę Adwentu, ma nam uświadamiać potrzebę podejmowania, ciągle na
nowo, wysiłku zmierzającego do poznania Bożego planu zbawienia. W nowym roku
duszpasterskim, który dziś rozpoczynamy, możemy interpretować to wezwanie jako
zachętę do kontemplacji Eucharystii.
Sakrament ten, jak powtarzamy podczas każdej
Mszy świętej, to wielka tajemnica wiary. Jan Paweł II w encyklice o Eucharystii[2]
uczy nas, że zawiera ona niezatarty zapis męki i śmierci Pana Jezusa. Nie
jest ona tylko przypominaniem czy przywołaniem tego wydarzenia, lecz jego
sakramentalnym uobecnieniem. Jest ofiarą Krzyża,
która trwa przez wieki.
Kościół
otrzymał Eucharystię od Chrystusa nie jako jeden z wielu cennych darów, ale
jako dar największy, ponieważ jest to dar z samego siebie, z własnej osoby w
jej świętym człowieczeństwie, jak też dar Jego dzieła zbawienia[3]. Słowa św. Jana Pawła II, którego setną rocznicę urodzin będziemy
wspominać w 2020 r., zachęcają nas przede wszystkim do wdzięczności Panu Bogu
za ten niezwykły dar. Jednocześnie są wezwaniem do tego, by pogłębiał się nasz
związek z Chrystusem Eucharystycznym.
Ma nas do tego zachęcić i pomóc nam w tym nowy,
trzyletni program duszpasterski, który będzie poświęcony Eucharystii rozumianej
jako tajemnica wyznawana, celebrowana i przeżywana[4].
Program ten będzie nosił wspólne hasło Eucharystia
daje życie. Pierwszy rok pracy duszpasterskiej będzie realizowany pod
zawołaniem Wielka tajemnica wiary, drugi
rok pod hasłem Zgromadzeni na świętej
wieczerzy, zaś w trzecim roku będziemy rozważać potrzebę dawania świadectwa
w myśl hasła Posłani w pokoju Chrystusa.
Przed nami wiele pokoleń i wielu ludzi wchodziło
na Górę Pana, także po to, by zbliżać
się coraz bardziej do prawdy o obecności Chrystusa w Sakramencie Ołtarza. Korzystajmy
z dorobku naszych przodków, uczmy się od naszych Świętych i Błogosławionych,
studiując i naśladując ich postawę wobec tajemnicy Eucharystii. Pokorna,
gorliwa i wierna pobożność eucharystyczna jest pewną drogą prowadzącą do
świętości.
W pierwszym roku naszych eucharystycznych
rozważań, przywołajmy postać i świadectwo przemyskiego kapłana, bł. ks. Jana
Wojciecha Balickiego. Według tego wspaniałego
Człowieka o wielkim sercu, wykładowcy teologii dogmatycznej w przemyskim Seminarium
Duchownym, fakt ustanowienia Najświętszego Sakramentu jest wielkim dowodem
miłości Boga do każdego człowieka. Ofiara Chrystusa to cud nad cudami, który ma się powtarzać do końca świata. To Chleb
dający życie wieczne, który jest konieczny dla podtrzymywania i rozwoju naszej
duszy tak, jak dla bytowania doczesnego potrzebny jest pokarm fizyczny. Ważne
jest zatem to, byśmy go przyjmowali świadomie i godnie, w stanie łaski
uświęcającej, wierząc w rzeczywistą obecność Chrystusa pod postacią chleba. Według
ks. Balickiego, ważnym środkiem wzrostu duchowego jest również adoracja
Najświętszego Sakramentu. Adoracja winna być wpatrywaniem się w Chrystusa,
nawet bez wypowiadania słów. Trzeba jedynie otworzyć swe serce na Boga i trwać
przed Nim w skupieniu[5].
Dbając o szerzenie kultu Najświętszego Sakramentu w diecezji, bł. ks. Jan postarał
się o wprowadzenie w katedrze przemyskiej wieczornego nabożeństwa przy
wystawionym Najświętszym Sakramencie. Sam wiele godzin
spędzał w kaplicy seminaryjnej na adoracji Chrystusa Eucharystycznego.
To zapatrzenie w Chrystusa prowadziło ks. Jana
Balickiego do ofiarnej służby bliźniemu. Ucząc się od Miłości utajonej w
Najświętszym Sakramencie, z szacunkiem podchodził do każdego człowieka
potrzebującego pomocy duchowej i opieki charytatywnej. Umiał dostrzec w
bliźnim, zwłaszcza potrzebującym pomocy, brata, siostrę, samego Chrystusa. Podejmował
chętnie służbę w konfesjonale i otaczał opieką ludzi potrzebujących i odrzuconych,
żyjących na tak zwanym marginesie życia społecznego.
Patronem kolejnego, drugiego roku
duszpasterskiego będzie św. Józef Sebastian Pelczar. Będziemy wówczas patrzeć
na Eucharystię jako tajemnicę celebrowaną. Św. Jan Paweł II podczas kanonizacji św. Józefa Sebastiana
Pelczara 19 maja 2003 r. powiedział o nim, iż swoje oddanie Chrystusowi pojmował nade wszystko jako odpowiedź na Jego
miłość, jaką zawarł i objawił w sakramencie Eucharystii. Rzeczywiście, bp Pelczar
uważał, że nie ma sprawy świętszej i
korzystniejszej, jak Msza święta, w której Pan Jezus ponawia w sposób bezkrwawy
Ofiarę krzyżową i przyswaja nam jej owoce. Wierni mają uważać sobie za
najwyższy zaszczyt i niewysłowione szczęście, iż mogą słuchać Mszy św.[6].
W trzecim
roku cyklu duszpasterskiego poświęconego Eucharystii będzie nam patronował bł.
ks. Bronisław Markiewicz. Jako przemyski kapłan, a później założyciel
zgromadzeń michalickich, nieustannie wpatrywał się w Jezusa obecnego w Najświętszym
Sakramencie. Uważał, że jego powołaniem jest zachęcanie wiernych, dzieci i
młodzieży do uczestnictwa we Mszy świętej, do częstego, choćby codziennego
przyjmowania Komunii św. i do częstej adoracji Najświętszego Sakramentu. Starał
się kształtować w sercach cześć i miłość do Jezusa Eucharystycznego. Pisał
m.in.: Pan Jezus w Najświętszym
Sakramencie zasługuje na cześć najgłębszą i na uwielbienie największe, bo jest
Stworzycielem, Panem i Zbawcą naszym, bo umiłował nas miłością najtkliwszą i
nieskończoną.
W Zapiskach Życia Wewnętrznego ks.
Markiewicz zanotował: Najwyższa czynność
moja Msza święta: już większej godności na świecie nie osiągnę, ani nawet w
niebie... Biada temu kapłanowi, który sobie cokolwiek innego wyżej ceni...;
Msza święta centrum życia mego. W niej mogę najlepiej podobać się memu Panu i
najwięcej dla chwały Jego uczynić: przez Komunię i ofiarę...; Mam Cię, Jezu,
codziennie piastować, spożywać i drugich karmić Twoim Ciałem...[7].
Drodzy
Bracia w powołaniu kapłańskim, drodzy Siostry i Bracia, drodzy Członkowie
instytutów życia konsekrowanego, drogie Dzieci, droga Młodzieży! Chodźcie, wstąpmy na
Górę Pana, do świątyni Boga Jakuba! Niech nas nauczy dróg swoich, byśmy
kroczyli Jego ścieżkami![8] Weźmy ze sobą Pismo św. i Katechizm Kościoła Katolickiego. Dokładajmy
usilnych starań, by całym sercem, umysłem i duszą poznawać tajemnice
Eucharystii. Mamy do tego okazję codziennie i przez całe życie! W
przepowiadaniu duszpasterskim, a więc podczas katechezy i głoszenia Słowa
Bożego w homiliach starajmy się lepiej poznać i zrozumieć obrzędy liturgiczne.
Dbajmy o świadome i głębokie przeżywanie każdej Mszy świętej. Zgłębiajmy
tajemnicę Eucharystii na kolanach podczas częstych adoracji Najświętszego
Sakramentu.
Pamiętajmy, że Eucharystia to niezwykły dar
powierzony nam przez Zbawiciela, aby w
niej na całe wieki, aż do swego przyjścia, utrwalić Ofiarę Krzyża i tak
umiłowanej Oblubienicy Kościołowi powierzyć pamiątkę swej Męki i
zmartwychwstania: sakrament miłosierdzia, znak jedności, węzeł miłości, ucztę
paschalną, w której pożywamy Chrystusa, w której dusza napełnia się łaską
i otrzymuje zadatek przyszłej chwały[9].
Każda Msza św. jest żywym wspomnieniem – pamiątką
wydarzeń z życia Jezusa, szczególnie tych z Wieczernika, Kalwarii, poranka
Zmartwychwstania oraz dnia Pięćdziesiątnicy – Zesłania Ducha Świętego.
Eucharystia jest także ofiarą, którą Chrystus przekazał Kościołowi. Ofiara ta trwa i wciąż
się uobecnia[10].
Istnieje mistyczna, autentyczna łączność między ofiarą Wieczernika, Krzyża i
każdego eucharystycznego stołu. Przez tę ofiarę, co wyznajemy w II Modlitwie eucharystycznej, dokonuje
się nasze pojednanie z Bogiem. Jest to nasza wspólna ofiara, którą przyjmuje
Bóg Ojciec wszechmogący.
Samo ustanowienie Eucharystii miało miejsce
podczas uczty paschalnej, w czasie
której spożywa się baranka paschalnego[11].
W przypadku Mszy św. uczta ta łączy się z przyjmowaniem niezwykłego pokarmu,
którym jest rzeczywiste Ciało i Krew Zbawiciela. Słowa Zbawiciela: Bierzcie i jedzcie… Bierzcie i pijcie… niech będą dla każdego z nas zawsze aktualnym
zaproszeniem do przyjmowania Komunii podczas Mszy św., zwłaszcza niedzielnej.
Coraz ściślejszy związek z Chrystusem
Eucharystycznym oraz rosnąca świadomość znaczenia Eucharystii, rozumianej jako
tajemnica naszej wiary, niech inspiruje nas i popycha do bycia apostołami tej
prawdy.
Dla dzieci i młodzieży, na początku ich życia
religijnego, niech pierwszymi nauczycielami i świadkami Eucharystii będą ich rodzice
i dziadkowie, którzy w sposób sobie właściwy i trudny do zastąpienia sposób
potrafią zwrócić uwagę na obecność Boga w Najświętszym Sakramencie. Obok
rodziców, formację katechetyczną niech prowadzi owocnie wspólnota wiary, którą
jest Kościół. Niech katecheza i inne formy duszpasterstwa pomagają dzieciom,
młodzieży i dorosłym coraz lepiej poznawać prawdę o Eucharystii.
Drodzy Rodzice, Nauczyciele, Katecheci i Wychowawcy!
Niech Wasze świadectwo i przykład życia eucharystycznego zachęcają młodych
ludzi do aktywnego udziału w katechezie parafialnej i szkolnej, tak, by sami
chcieli i potrafili poznawać tę wielką tajemnicę wiary jaką jest Eucharystia. W
całym naszym duszpasterstwie, a więc w czasie głoszenia Słowa Bożego w
homiliach, podczas katechezy, w pracy formacyjnej Żywego Różańca, Akcji
Katolickiej, Ruchu Światło-Życie, Ruchu Apostolstwa Młodzieży, Katolickiego
Stowarzyszenia Młodzieży i wszystkich innych wspólnot i grup duszpasterskich, starajmy
się lepiej poznać i zrozumieć obrzędy liturgiczne, a przez to świadomie i
owocnie przeżywać każdą Mszę świętą.
W duchu eucharystycznej więzi ze Zbawicielem, szczerze
przepraszajmy Go za niegodne i świętokradcze przyjmowanie Komunii świętej, a
także za profanacje Najświętszego Sakramentu, do których dochodzi w atmosferze
braku szacunku wobec tajemnic wiary katolickiej.
W efekcie ciągle na nowo pogłębianej
wiary, niech coraz autentyczniej i szczerzej wybrzmiewają słowa wypowiadane
przez nas podczas aklamacji, kiedy na proklamację kapłana Oto wielka tajemnica wiary odpowiadamy: Głosimy śmierć Twoją, Panie Jezu, wyznajemy Twoje zmartwychwstanie i
oczekujemy Twego przyjścia w chwale.
Na trud wstępowania na Górę Pana, by zbliżyć się do poznania
tajemnicy Eucharystii przyjmijcie z serca płynące błogosławieństwo: niech Was
błogosławi Bóg wszechmogący, Ojciec i Syn, i Duch Święty.
✠ Adam Szal
Arcybiskup Metropolita Przemyski
Arcybiskup Metropolita Przemyski
[1] Iz 2,2-3a.
[2] Jan Paweł II, Encyklika Ecclesia de Eucharystia.
[3] Ecclesia de Eucharystia, n. 11.
[4] Por. Benedykt XVI, Adhortacja
apostolska Sacramentum caritatis.
[5] Zob. Zapiski z codziennych
rozmyślań, 1-3 listopada 1946; 5-6 kwietnia 1947, w: Szkice codziennych rozmyślań, s. 533; 563.
[6] Św. Józef Sebastian
Pelczar, Doskonałość chrześcijańska, t. 2, Przemyśl 1912, s. 297.
[7] Ks. Bronisław Markiewicz, Zapiski
życia wewnętrznego, z dnia 6 września 1875 r.
[8] Por. Iz 2,2-3a.
[9] Sobór Watykański II, Konstytucja
o liturgii, 47.
[10] Por. Ecclesia de Eucharistia, n. 12.
[11] Por. Wj 12,1-20.